هایپرکلابز : تهمینه میلانی قصد دارد «آتش بس» را تا پنج فیلم ادامه دهد و معتقد است: اسم «آتش بس» پتانسیل آن را دارد که با آن صد قصه می‌توان نوشت و به روابط بیمار اجتماعی خانوادگی و حتی سیاسی، پایان داد.
دلیل مهم برای ادامه، نام فیلم بود
این کارگردان که «آتش بس 2» را در حال اکران دارد در گفت و گو با خبرنگار سینمایی ایسنا، درباره انتخاب «آتش بس» به عنوان اولین فیلمش که آن را ادامه داده است، دلیل مهم این امر را اسم فیلم عنوان کرد و گفت: «دیگه چه خبر؟» هم چنین قابلیتی داشت. اما «دو زن» چنین پتانسیلی نداشت، مگر آنکه همان قصه ادامه پیدا می‌کرد. ما تصمیم گرفتیم برای ادامه ی آتش بس ها، روانشناس فیلم را نگاه داریم، ولی قصه‌های متفاوت را بررسی کنیم.
«آتش بس2» و راه رسیدن به خوشبختی
وی افزود: برخلاف «آتش بس 1» که تکیه فیلم برروی کودک درون بود، «آتش بس2» راه رسیدن به خوشبختی را نشان می‌دهد و اینکه چطور می‌شود زندگی خوبی را کنار هم داشته باشیم و چه چیزهایی به این روابط زوج ها لطمه می‌زند. در فیلم «آتش بس2» که یک فیلم طنز است، تئوری انتخاب را، که یک تئوری جذاب، مدرن و به‌روزی نسبت به سایر تئوری‌های پیش از خود است، پایه قرار داده‌ایم.
این کارگردان ادامه داد: بر مبنای این تئوری که کمتر در ایران شناخته شده است، برخلاف یکی از مهمترین نظریات فروید که تاثیر اتفاقات کودکی را در آینده‌ی هر انسانی برجسته می‌کند، معتقد است اگرچه گذشته هر فرد بر زندگی او اثر زیادی دارد، اما تعیین کننده رفتار امروز او نیست. تئوری انتخاب یک تئوری مبتنی بر روانشناسی کنترل درونی است که می گوید، ما برآیند و نتیجه ی نیروها و عوامل بیرونی نیستیم، ما قربانی گذشته خودمان نیستیم و رفتار خود مان را انتخاب می کنیم، بنابراین هرچه هستیم خودمان انتخاب کرده‌ایم و می توانیم آن را تغییر دهیم.
میلانی خاطرنشان کرد: بنابراین بر اساس این تئوری، عوامل بیرونی در رفتار و در نتیجه سرنوشت ما نقش مهمی ندارند و مسئولیت اتفاقات متوجه فرد و انتخاب‌های او ست. با این اوصاف، ما فیلمی ساختیم که در آن، از انتخاب های بهتر حرف بزنیم یا بهتر بگویم، مخاطبانی را که فیلم ما را می بینند، از داخل جعبه ای که گیر افتاده اند، بیرون بیاوریم و در حالیکه می خندند، از تغییر در رفتار و انتخاب های بهتر حرف بزنیم. به آنها به‌طور غیر مستقیم می گوییم خودت را نگاه کن، نقد کن و در باره آن فکر کن.
خروج روانشناس از کلینیک
وی خارج کردن مشاور از دفتر کارش را نوآوری دیگر این فیلم عنوان کرد و گفت: امروزه روانشناسی در جهان غرب رشد بسیاری کرده است؛ تا جایی که گاه روانشناس از کلینک بیرون می آید، تا با همراهی مراجعان، بهتر و عملی تر به آنها کمک های لازم را انجام بدهد. با این نگرش، در فیلم «آتش بس 2» روانشناس (مشاور) را از کلینیک بیرون آوردیم، تا همچنان که به زوج جوان فیلم آموزش لازم برای انتخاب های بهتر رفتاری و کلامی را می دهد، با همراهی با خسرو، به رنجی که او از فوبیای پرواز دارد، خاتمه بدهد.
میلانی با بیان اینکه در «آتش بس2» بیشتر بر روی روان زوج تمرکز شده است، اظهار کرد: این بار هم زوج فیلم را از نظر سن، تحصیلات و طبقه اجتماعی برابر قرار دادیم تا بررسی ظرایف ارتباطی آنها آسان‌تر باشد. مسئله مهم در این فیلم بچه است که معضلی در جامعه جوان ما شده است. متأسفانه ارتباط با کودکان در جوامع شهری حتی تحصیلکرده‌ها بسیار نادرست و حتی گاه بیمارگونه است. در این فیلم تأکید ما بر این است که با مسئله کودکان و روش بزرگ شدن آنها نمی‌توان شوخی کرد. تربیت و نگهداری از بچه‌ها مسئولیت صد درصدی از طرف زن و شوهر را می طلبد و نمی توان با آن برخورد پنجاه - پنجاه کرد.
همه چیز درباره «آتش بس 2» از زبان کارگردان
نمایش «آتش بس» در کلاس‌های روانشناسی
این کارگردان با بیان اینکه تا قبل از ساخت «آتش بس» فکر ادامه آن را نداشته است، افزود: فیلم بازتاب های خیلی خوبی داشت. تا حدی که حتی خانم لوچیا که کانسپت «آتش بس 1» را از کتاب او اقتباس کردم، در سایتش اعلام کرده است که مراجعان علاقمند به شفای کودک درون، ابتدا فیلم را ببینید، بعد کتاب من را بخوانید. برخی از مشاوران ایرانی خانواده در ایران و آمریکا هم در کلاس‌های های روانشناسی، هنگام آموزش کودک درون، «آتش بس» را نشان می‌دهند تا برای دانشجوها مسئله کودک درون را جا بیاندازند. سال گذشته دیداری با دکتر هولاکویی در لس‌آنجلس داشتیم و درباره ادامه «آتش بس» مشورت می کردیم، ایشان تجربیات گرانقدری در اختیار ما گذاشتند و در ادامه با تحقیقات وسیع و استفاده از تجربیات دیگر متخصصین، تصمیم گرفتیم فیلم را بسازیم و به زوج های جوانی که درارتباط بایکدیگر دچار مشکل هستند، انتخاب های بهتر را در زندگی پیشنهاد بدهیم.
علت حضور نداشتن گلزار و مهناز افشار
میلانی با اشاره به حضور نداشتن محمدرضا گلزار و مهناز افشار در این فیلم گفت: در ابتدا فکر کردم با همان زوج ادامه دهم. البته قبل از نوشتن فیلمنامه با رضا و مهناز صحبت هم داشتیم. فکر اولیه هم با پیشنهاد آنها در دفترم مطرح شد. اما بعد ها به دلیل شرایط ویژه‌ای که پیش آمد و بازنویسی های مکرر فیلمنامه، دیدیم تأثیرفیلم با یک زوج دیگر بیشتر خواهد بود؛ بخصوص اینکه حتما باید هم‌سن می‌بودند. در واقع فکر اولیه بچه‌دار شدن همان زوج بود اما دیدم کاراکترهای جدید امکانات بالقوه بیشتری خواهند داشت.
این کارگردان با بیان اینکه در همان تیتراژ ابتدایی تغییر زوج اصلی مشخص می شود، گفت: یک بار که با همسر و دخترم فیلم را به‌صورت راف کات می‌دیدم، دخترم گفت مامان این فیلم که به «آتش بس1» ربطی ندارد و ممکن است مردم فکر کنند قرار است ادامه زندگی آن زوج قبلی را ببینند. برای همین پیشنهاد تیتراژ فیلم را داد تا این ارتباط تداشتن در همان تیتراژ مشخص شود و همان ابتدا به تماشاگر شخصیت‌های جدید معرفی شوند تا گیج نشود. پیشنهاد خوبی که خودش متن آن را نوشت و من اصلاح کردم.
میلانی با اشاره به برخی معضلات جامعه که در فیلم اشاره می شود، اظهار کرد: سیستم ما حقایق را نادیده می‌گیرد. از دید من جامعه در حال حرکت است و فیلمسازان دو سال و تلویزیون 20 سال از آن عقب‌تر هستند. جامعه راه خودش را می‌رود و دچار معضلات و مشکلاتی می‌شود که کسی به آنها اهمیت نمی دهد، بنابراین مسئل اجتماعی و خانوادگی به جای حل شدن پیچیده‌تر می شود و در ادامه فرهنگ جدیدی شکل می گیرد که در هیچ جای جهان نمونه ندارد. به‌طور مثال، همین مسئله «جاست فرند» که در جامعه شهری مطرح است. تفکر اشتباهی که ویرانگر زندگی زناشویی است. اغلب طرفداران این فرهنگ نادرست، تصور غلطی از فرهنگ مدرن در جوامع غربی دارند و هیچ یک از مسئولین هم در جهت رفع این نگرش نادرست اقدام نمی کنند. درصورتیکه در جوامع غربی این نوع بی بند و باری و تفکر نادرست مربوط به بیماران اجتماعی است و آدم های سالم غربی به هیچ عنوان دوست دختر و نامزد قبلی خود را به زندگی زناشویی خود وارد نمی کنند.
همه چیز درباره «آتش بس 2» از زبان کارگردان
«آتش بس2» و زن و شوهر ها
وی ادامه داد: همسرم می‌گوید وقتی در سینما «آتش بس2» را می‌بینند زن و شوهر مدام با آرنج به هم می‌زنند و مدام یاد اتفاقات زندگی‌شان می‌افتند. این چیزها وقتی از طریق من گفته می‌شود، به دل جوان‌ها می نشند، چون می‌دانند این حرف‌ها را از موضع مذهبی یا نصیحت اخلاق‌گرایانه دمدهنمی‌زنم ، بلکه با استفاده از تئوری های مدرن روانشناسی که متناسب با زندگی امروز است، این درست نیست که تلویزیون مدام برای زن نقش سنتی تعریف کند و به‌زور بخواهد این نقش را تحمیل کند، آن هم در حالی که الان در خیلی از زندگی‌ها زن یکی از ستون اقتصادی خانواده است و اگر کار نکند، خانواده از نظر اقتصادی لنگ می‌ماند. بنابراین فرهنگ ارتباط زوجین با این تغییرات تغییر می کند و بین زن و مرد رابطه دیگری برقرار می شود؛ رابطه ای که در آن برتری معنی ندارد. برای همین «آتش بس 2» را ساختیم تا شاید زوج های جوان را به مراجعه به مشاور تشویق کنیم.
میلانی با اشاره به اینکه حرف هایش را در این فیلم با زبانی شیرین و طنز مطرح کرده است، گفت: می‌توانیم مردم را بخندانیم، بدون آنکه کلام زشت و شوخی رکیکی بین شخصیت های فیلم جاری باشد. می‌بینیم در جاهایی از فیلم تماشاگر قهقهه می‌زند، در عین حال که تماشاگر دست خالی از سینما خارج نمی‌شود و به خودش می خندند که این تاثیر بیشتری هم دارد. کاری که در «دیگه چه خبر؟» هم کردم.
دلیل انتخاب رادان و حجار
این کارگردان درباره انتخاب بازیگران فیلم، بویژه زوج بهرام رادان و میترا حجار، با بیان اینکه انتخاب اولش بوده اند، اظهار کرد: با بهرام پیش از این در فیلم "یکی از ما دو نفر" همکاری خوبی داشتیم. فکر می‌کنم او در این فیلم از قالب خودش خارج شده و با فیلم‌های دیگرش فاصله دارد. اما میترا را از نزدیک نمی شناختم و به‌دنبال بازیگری بودم که از نظر سن و سال به بهرام بخورد که یکی از دوستان، گفت خانم حجار به ایران برگشته است. «متولد ماه مهر» و «فریاد» را را از او دیده بودم و از کاراکتر صورتش خوشم می‌آمد. قرار ملاقات گذاشتم تا آشنا شویم، فیلمنامه را دادم و گفتم اگر دوست داشتی بیا قرارداد بنویسیم. به همین راحتی، و خوشحالم که اشتباه نکردم. دوست نداشتم این نقش کلیشه باشد، میترا دختر باسواد و باشعوری است. کنترل زیادی بر روی صورت و اعضای بدنش دارد و ری‌اکشن‌های درستی می‌دهد. با بهرام و میترا یک بار بعد از قرارداد روخوانی کردیم و به قطعیت رسیدم.
وی همچنین درباره سایر بازیگران فیلم گفت: به مهرانه مهین ترابی علاقه خاصی دارم. سریال «زاینده‌رود» را بیشتر به‌خاطر ایشان تماشا می کردم. با گوهر خیراندیش هم قبلا در فیلم «واکنش پنجم» همکاری خوبی داشتیم. ایشان را هم درآمریکا دیدم و پیشنهاد بازی در این فیلم را دادم که با روی خوش قبول کرد.
این کارگردان همچنین درباره فضاسازی خاص فیلم‌هایش توضیح داد: طراحی صحنه و دکور و لباس کار خواهرم آزیتا میلانی است. نکته‌ای که دوست دارم در فیلم‌هایم توجه شود، این است که به‌طور عملی نشان بدهیم که زیبایی فضای خانه را پول نمی سازد، سلیقه و ذوق می سازد. معتقدم سلیقه حاصل فکر است نه پول. ضمن آنکه ما به تاثیرگذاری سینما در رفتار و سلیقه تماشاگر اعتقاد زیادی داریم.
ادامه «آتش‌بس» تا پنج قسمت
میلانی که تصمیم دارد «آتش بس» را تا پنج قسمت ادامه دهد، اظهار کرد: «آتش بس»های بعدی را نوشته‌ام که تنها وجه مشترکشان دکتر روانشناس است. «آتش بس 3» داستان دخترهایی است که ازدواج نکردند و همسر مطابق سنشان را پیدا نمی‌کنند که این به یک معضل اجتماعی تبدیل شده است. در این فیلمنامه همه خانواده و دوستان و آشنایان بسیج می شوند تا برای یک دختر 37 ساله شوهر پیدا کنند.
وی افزود: «آتش بس 4» درباره نوجوانان است. درباره اینکه ما در مسئول رفتار نوجوانانمان هستیم. داستان یک نوجوان با خانواده‌اش است. «آتش بس 5» سیاسی است که به نوجوان‌ها و زوج‌ها ربطی ندارد.
این کارگردان با بیان اینکه فیلم های مورد اشاره را با فاصله خواهد ساخت، گفت: دوست ندارم پشت سر هم فیلم طنز‌ساز باشم. تجارب نو با مضامین نو چالش هیجان انگیزتری برای من است. برای همین هیچکدام از فیلم‌هایم شبیه هم نیست. تکرار حالم را بد می‌کند و چالش را دوست دارم. «آتش بس 2» هم تکرار شخصیت‌ها نیست و تنها دکتر روانشناس در آنها مشترک است.
....