هایپرکلابز : آنتي اکسيدان ها موادي هستند که با راديکال هاي آزادي که فرآيند پيرشدن را جلو مي اندازد و يا ريسک ابتلا به بيماري ها را بالا مي برد ، مبارزه مي کنند.
راديکال هايي که آنتي اکسيدان ها با آنها مبارزه مي کنند از کجا مي آيند؟ بسياري از آنها در محيط اطراف ما يافت مي شوند که به وسيله آلودگي هوا، خورشيد و يا دود سيگار توليد مي شود.مادامي که موهاي شما هر روز در محيط اطراف در معرض اينها هستند، مراقبت از آنها در مقابل اين مواد بسيار مهم است. اولين راه براي دفاع از موها در مقابل اين موارد آنتي اکسيدان هايي نظير ويتامين هاي A.C ,E است.
عناصر کمياب از جمله مس و آهن در رشد و سلامت موها نقش بسيار مهمي دارند.
مس براي تشکيل هموگلوبين و نيز براي حمل اکسيژن در گلبولهاي قرمز خون ضروري است. کمبود مس مي تواند موجب تضعيف ساقه مو و باعث ريزش مو گردد. اهن متابوليسم طبيعي را در بدن حفظ مي نمايد.
کار اصلي آهن حمل اکسيژن در هموگلوبين گلبول هاي قرمز خون است.
کمبود آهن ميتواند موجب کم خوني شده و مي تواند منجر به بروز طاسي يا ريختگي مو شود. افرزودن مقدار مقدارمناسب مس به رژيم غذايي مي تواند جذب اهن را بهتر کرده، سلامت سيستم قلبي – عروقي را حفظ کرده و از سيستم ايمني محافظت نمايد.
کمبود آهن يکي از علل ريزش مو به شمار مي آيد.فقر آهن با کمبود بعضي از ويتامين ها دست در دست هم داده و منجر به ريزش مو مي شوند.
در مورد ايجاد شوره معتقدند که کمبود ويتامين A موجب توليد شوره مي شود . همچنين، کمبود سلنيوم و مس نيز مي تواند موجب ايجاد شوره گردند.
سلنيوم در شامپوهاي ضد شوره استفاده مي شود. کمبود اسيد هاي چرب ضروري مي تواند موجب بروز شوره شود. بنابراين استفاده از روغن هاي حاوي امگا ۳ مي تواند در کاهش شوره موثر باشد.
کمبود کلسيم هم در خاکستري شدن تدريجي موها دخيل است.
اثرات ويتامين A بر مو :
ويتامين A نه تنها در رشد مو بلکه در حفظ و سلامت آن نيز نقش دارد. ويتامين A رتينوئيک اسيد داخل فوليکول مو را متعادل مي کند.با اينکه بيشتر در مواد آرايشي بهداشتي مخصوص پوست استفاده مي شود، نقش بسزايي در سلامت مو دارد.
براي تقويت مو مي توان به دو صورت از اين ويتامين A استفاده کرد : به صورت خوراکي يا به صورت محلول که با آن سر را ماساژ مي دهند.
ويتامين A براي برطرف کردن و حتي جلوگيري از مشکلات مو و سر از قبيل شوره، مو و ضخيم شدن پوست سر ضروري است.
همچنين ويتامين A نقش مهمي به عنوان آنتي اکسيداني دارد که در توليد سبيوم پوست سر مفيد است، سبيوم باعث شادابي و درخشندگي موها مي شود. کمبود ويتامين E باعث خشکي و شکنندگي موها مي شود، همچنين کمبود اين ويتامين با تخريب سلول ها منجر به ريزش مو و شوره سر مي شود.
ويتامين A براي توليد چربي در پوست ضروري است. اين ويتامين همچنين براي پيشگيري از مشکلات پوست سر و مو مثل شوره، خشک شدن موها و ضخيم شدن پوست سر که همگي مي توانند منجر به ريزش زودرس موها شوند، حياتي است. بنابراين استفاده از مواد غذايي حاوي ويتامين A از جمله سبزيجاتي مثل کلم، هويج و تخم مرغ، توصيه مي شود.
اثرات ويتامين B6 بر مو :
ويتامين B6 يا پيريد و کسين يک ويتامين محلول در آب است که در سال ۱۹۳۴ کشف شد. ساختار پيچيده آن از چندين ويتامر ساخته شده است. سه فرم رايج آن پيريدوکسين، پيريدوکسال و پيريدوکسامين است.
اين ويتامرها در عملکردشان قابل مقايسه اند و اکثر اوقات در واکنش ها به هم تبديل مي شوند. به عنوان کوآنزيم در حدود ۱۰۰ واکنش حياتي شيميايي در بدن ما نقش دارد که شامل متابوليسم پروتئين و متابوليسم گليکوژن مي باشد.
همچنين در متابوليسم روي نقش ممهمي بازي مي کند که جزئي از اپيدرميس است.
خاصيت ضد التهابي B6 توسط مهار فعالسازي NF – KB انجام مي شود.
اين ويتامين با سرکوب و مهار NF – KB از پاسخ ماکروفاژها به التهاب جلوگيري مي نمايد و باعث تنظيم فاکتورهاي التهابي مي شود.
اثرات ويتامين B8 بر مو :
-کاهش ريزش مو :
يکي از عوامل اصلي ريزش مو کمبود بيوتين است. به همين دليل مصرف بيوتين براي نگه داشتن ميزان بيوتين بدن در سطح کافي توصيه مي شود.
-تحريک رشد موي جديد :
پس از متوقف کردن پروسه ي ريزش مو، نياز به رشد موهاي جديد است. بيوتين در اين زمينه نيز موثر است.
بيوتين منافذ پوست سررا باز مي کند و نيز به طور چشم گيري گردش خون پوست سر را افزايش مي دهد. بيوتين مکانيسم هاي توليدي را در فوليکول مو تحريک مي کند. در نتيجه اين ويتامين به افزايش رشد مو کمک مي کند.
-کاهش آسيب هاي مو :
آسيب هاي مو از قبيل مو خوره ف نازک شدن مو و خشکي و وز شدن آن ها موجب ريزش مو مي شوند.بيوتين با تحريک ترشح چربي مو از اين موارد جلوگيري مي کند.
-بهبود توليد پروتئين ها :
بيوتين مي تواند توليد پروتئين ها را در بدن بهبود بخشد. همان طور که مي دانيد پروتئين بنياد اصلي در ساختار مو است همچنين آنزيم هاي تحريک کننده رشد مو نيز از جنس پروتئين هستند پس شما مي توانيد با مصرف بيوتين قدرت و سلامت موهاي خود را افزايش دهيد.
-توزيع مواد مغذي به مو :
بيوتين مي تواند رسيدن مواد مغذي به فوليکول مو را افزايش دهد.
در افرادي که مکمل بيوتين براي رفع ريزش مو استفاده ميکردند اين طور مشاهده شده که بيوتين موجب :
کاهش ريزش مو
ضخيم شدن موهاي نازک شده
قوي و سالم شدن مو
در بيشتر موارد درخشان شدن مو شده است.
اثرات ويتامين B9 بر مو :
همان طور که اشاره شد B9 در خون سازي و ساخت هموگلوبين نقش مهمي دارد، نقش هموگلوبين حمل اکسيژن از ريه ها به بافت هاي بدن از جمله مو است.
موهاي قوي و سالم وابسته به خون رساني خوب و اکسيژن کافي است.
کمبود ويتامين B9 باعث کاهش خون رساني و اکسيژن رساني به مو شده و ساقه ي مو آسيب ديده و رشد آن کند مي شود. پس کمبود آن موجب ريزش مو مي شود.
بدون فوليک اسيد بدن نمي تواند برخي از آمينواسيد ها که سازنده هاي اصلي پروتئين ها هستند را بسازد. همان طور که مي دانيد ساختار مو ۱۰۰% پروتئين است، پس مقادير کافي ويتامين B9 براي رشد طبيعي موهاي سالم نياز است.
فوليک اسيد به همراه ويتامين B12 و ويتامين B6 مقدار هموسيستئين خون را کم مي کنند . هموسيستئين يک محصول جانبي در تبديل آمينواسيد متيونين به سيستئين است. سطح بالاي هموسيستئين از اين تبديل مي کاهد در نتيجه توليد سيستئين کاهش مي يابد.
در بخش هاي بعد راجع به نقش موثر اين آمينو اسيد در سلامت مو خواهيم خواند.
کمبود ويتامين B9 موجب کاهش تقسيم سلولي در فوليکول مو مي شود در نتيجه رشد مو کاهش مي يابد.
همچنين کاهش اين ويتامين موجب سفيد شدن زودرس مو نيز مي شود.
اگر موهايتان نازک و شکننده شده، ريزش مويتان افزايش پيدا کرده و در عين حال عصبي و آشفته ايد و از سوزش معده رنج مي بريد، بهتر است خطر کمبود اين ويتامين را نيز در نظر بگيريد.
اثرات ويتامين B12 بر مو
فقر آهن و کمبود ويتامين B12 دست در دست هم موجب کم خوني مي شوند و کم خوني يکي از شايع ترين عل ريزش مو است. براي داشتن موي کامل و سالم به يک ميزان کافي از اين ويتامين نياز است.
در هر دوره ي زماني در جوامع مختلف ۱۵ درصد افراد دچار کمبود ويتامين B12 هستند. ويتامين B12 به طور طبيعي در منابع حيواني يافت مي شود.
اگر شما گياه خوار هستيد و از مواد گوشتي استفاده نمي کنيد ممکن است در معرض کمبود B12 باشيد. در اين مواقع مي توانيد مصرف مکمل را در نظر بگيريد.
ويتامين B12 همچنين در پيشگيري از سفيد شدن زودرس موها موثر است.
کمبود ويتامين B12 و کم خوني در کنار عوامل ديگري مثل کم کاري تيروئيد موجب سفيد شدن مو مي شود
اثرات ويتامين C بر مو :
کم خوني فقر آهن يکي از علت هاي اصلي ريزش موهاست که براي رفع آن، مصرف مواد غذايي غني از آهن توصيه مي شود. ويتامين C نيز موجب افزايش جذب آهن شده و از آن طريق بر ريزش مو اثر مي گذارد. در نتيجه توصيه مي شود به طور روزانه از ميوه ها و سبزي ها در وعده هاي غذايي خود استفاده کنيد.
کمبود ويتامين C موجب کدري و نازک شدن مو مي شود و درخشندگي مو را کم مي کند.
همانطور که ذکر شد ويتامين C براي ساخته شدن کلاژن الزامي است. کلاژن براي تقويت رشد مو لازم است.
در محصولات تخصصي مراقبت از مو سپيژن از ترکيباتي خاص و ويتامين هاي E و C جهت افزايش جذب مواد موثره استفاده شده است. به کارگيري ليپوزوم ها جهت افزايش جذب يکي ديگر از ويژگي هاي محصولات سپيژن مي باشد.
اثرات ويتامين D بر مو :
ويتامين D يک ويتامين ضروري براي رشد سلول است و کمبود ويتامين D ميتواند با ريزش موي منتشر مرتبط باشد شکل فعال ويتامين D3 مي تواند کراتينه شدن اپيدرم را با القاء تمايز نهايي، تنظيم کند و موش هاي داراي کمبود گيرنده ي ويتامين D به اختلالات منجر به طاسي پس از بلوغ مبتلا مي گردد.
در موش ها نشان داده شده است که آنالوگ هاي ويتامين D3 بر روي کراتينوسيت ها براي شروع چرخه ي فوليکول مو و تحريک رشد مو، اثر گذاشتند. گزارش شده که بالا بودن ميزان سلنيوم خون ( سلنيوز ) باعث ريزش مو ها مي گردد.
اثرات ويتامين E بر مو :
ويتامين E گردش خون در بدن را بهبود بخشيده و رشد و تشکيل عروق خوني جديد که به رشد موها کمک مي کنند را تشديد مي نمايد. به علاوه اين ويتامين يک انتي اکسيدان قوي است.
باز کردن يک کپسول ويتامين E و استفاده از ژل مي تواند از ريزش مو و تاسي جلوگيري کند.
پروتئين ها از جمله مواد غذايي مورد نياز براي سلامتي موها هستند. کمبود شديد پروتئين ، اسيد هاي چرب و انرژي ناشي از گرسنگي مزمن و يا رژيم هاي سخت نيز مي تواند منجر به ريزش مو شود.
گفته مي شود که ويتامين E به رشد موها و پيشگيري از ريزش موها کمک مي نمايد.
مکانيسم اثر اين ويتامين بر تقويت موها هنوز به طور دقيق شناخته نشده است، يکيا ز دلايل احتمالي اين است که ويتامين E به رشد عروق خوني و مويرگ هاي خونرسان به ريشه موها کمک مي نمايد و زماني که مويرگ ها افزايش يابند جريان خون بهتر مي شود.
افزايش رشد مو: از ان جا که ويتامين E مي تواند سبب بهبود رشد و توسعه مويرگ ها و عروق خوني گردد مي تواند به رشد موها کمک نمايد و در بسياري از اقراد رشد موها را در بسياري از افراد تسريع مي نمايد .
ماساژ سر با روغن ويتامين E و حفظ رژيم غذايي سالم رشد مو را افزايش مي دهد. البته براي اثر بيشتر از مکمل هاي ويتامين E نيز استفاده ميشود. مکمل ويتامين E اکسيژن خون را افزايش ميدهد و گردش خون را بيشتر مي کند.
جلوگيري و درمان موخوره :
احتمالا متداول ترين مشکل مو، موخوره است. راه حل آن ويتامين E است. شامپوهايي که حاوي ويتامين E هستند به رفع موخوره و موي اسيب ديده که به دليل استفاده زياد از سشوار و اتو رنگ کردن و فر کردن مو است کمک مي کنند.
استفاده از نرم کننده هاي غني از ويتامين E بعد از مصرف شامپو به رفع موخوره کمک مي کند.
البته مي توان به جاي آن از روغن ويتامين E استفاده کرد که داخل مو نفوذ مي کند و آن را شاداب مي کند.
بهبود خشکي مو :
ويتامين E مي تواند براي موهاي خشک و آسيب ديده مفيد باشد و مصرف مقادير کم ويتامين E در روز موهاي خشک را بهبود خواهد داد و ساقه موها را تقويت خواهد نمود.
همواره راه بهتر آن است که مقادير ويتامين E را در رژيم غذايي خود افزايش دهيد ولي براي افرادي که مو و پوست سرشان بسيار خشک است استعمال خارجي روغن حاوي ويتامين E نيز مفيد است.
براقي موها :
استفاده روزانه از روغن ويتامين E تار مو را از ريشه تا نوک ساقه مرطوب و شفاف نگه ميدارد. همچنين با افزياش سبيوم سر باعث درخشندگي بيشتر موها مي شود.