هایپرکلابز : سخن‌چینی مانند بسیاری از صفات رذیله تدریجاً بصورت یک بیماری روانی درمی‌آید به گونه‌ای که سخن‌چین از کار خود لذت می‌برد و از اینکه پیوسته دو بهم زنی می‌کند، احساس خشنودی می‌کند و این یکی از مراحل بسیار خطرناک اخلاقی است. اینجاست که سخن‌چین باید قبل از هر چیز به درمان انگیزه های درونی که در اعماق روح است بپردازد و باید از طریق خودسازی و تفکر در عواقب سوء این صفت رذیله و نتایج شومی که به بار می‌آورد، خود را از این معصیت کبیره نجات دهد.
با توجه به متون ديني سخن چيني از اموري است كه فرد به سبب آن دست به ايجاد دشمني و اختلاف مي زند. پيامبر اكرم- صل الله عليه و اله و سلم- فرمود:«آيا مي‌خواهيد از شرورترين افراد به شما خبردهم؟ افراد حاضر پاسخ دادند: آري، اي رسول خدا! آن حضرت فرمود: آنهايي كه بسيار سخن‌چيني مي‌كنند، در ميان دوستان اختلاف و جدايي مي‌اندازند و براي اشخاص بي‌گناه و پاك، در جست‌و‌جوي عيب و اشكال تراشي هستند».( اصول كافي، ج 2، ص 369).
سخن چيني نيز نشان از نفاق دروني دارد. امام علي – عليه السلام- سخن‌چيني را اخلاق افراد منافق و شيوه‌ي كساني شمرده كه از دايره‌ي دين‌داري خارج شده‌اند.( غرر الحكم، ج 1، ص 31).
امام جعفر صادق(ع) فرموده است: بزرگ‌ترين جادوگري، سخن‌چيني است، زيرا اين خصلت ميان دوستان جدايي مي‌اندازد و افراد با صفا را به عداوت و دشمني مي‌كشاند، سبب ريختن خون ها و آبرو و ويراني خانواده ها مي‌شود. نمّام و سخن‌چين، بد‌ترين و شرورترين فردي است كه روي زمين حركت مي‌كند.( بحار الانوار، ج 60، ص 21).
«راه كار ها»
به منظور هدايت و مبارزه با چنين افرادي لازم است تدابير زير را به كار گيريم:
1. گوش به حرف و سخنان آنها ندهيم و اهميتي براي آنان و سخنانشان قائل نباشيم. قرآن كريم در اين باره خطاب به پيامبر(ص) مي‌فرمايد: «از كسي كه بسيار غيبت و عيب‌جويي مي‌كند و سخن‌چين است، اطاعت مكن».(سوره‌ي قلم، آيه11).
امام علي- عليه السلام- فرمود:«حرف سخن‌چين را خواه درست باشد خواه باطل، دروغ حساب كن».( غرر الحكم، ج 2، ص 715). اگر اين روش را افرادي كه از اين فرد ضربه خورده اند به كار گيرند اين عاملي مي شود تا اين فرد به سمت اين رفتارها نرود.
2. از آنجا كه خورشيد همواره پشت ابر باقي نمي ماند، شخصيت و كارهاي اين افراد بعد از مدتي آشكار مي شود. توجه دادن به اين مطلب باعث مي شود آنها اين كار را ترك و يا كم تر به آن دامن بزنند.
3. تلاش كنيد شخصيت اين فرد را بسازيد. به اين صورت كه اگر كار خوبي كرد او را تشويق كنيد و عمل بدي از او سر زد عمل ناشايست او را مورد خطاب و توبيخ قرار دهيد.
4. طوري عمل كنيد كه ايشان متوجه شود شخصيت ايشان براي شما قابل احترام است. اين كه اشخاص بدانند نزد شما ارزش دارند اين عاملي است تا از كارهاي كوچك دوري كنند، تا حداقل شخصيت آنها نزد شما محفوظ بماند.
5. نگرش ايشان را به هستي، زندگي و افراد تغيير دهيد. تغيير نگرش، تغيير در گرايش ها، اعمال و رفتار را به همراه خواهد داشت. اگر نگاه ايشان به مبدأ و معاد عميق تر شود و نيز آگاه شود كه زندگي گذرا است و در اين مدت كوتاه خود را بايد به شكوفايي برساند، آن گاه است كه از رفتارهاي كوچك و حقيرانه دست بر مي دارد و دست خود را به سمت كارهاي بزرگ دراز مي كند.
6. با محبت و دوستي مي توان در دل اين گونه افراد راه يافت تا حرف هايمان موثرتر باشد و در ضمن او گمان كند كه با تكرار اين كارها احتمال قطع شدن اين روابط وجود دارد. اين نيز مي تواند او را از اين كارها منصرف نمايد.
به هر صورت علت رفتار اين فرد را شناسايي كنيد و آن را با ما در ميان بگذاريد تا بتوانيم بهتر و جامع تر در خدمت شما باشيم.
آثار اخروی سخن‌چینی:
1- عذاب قبر: انسان بعد از عمری که در این دنیا زندگی می‌کند، به عالم قبر می‌رود تا پاداش اعمال خویش را مشاهده کند. در احادیث زیادی ائمه معصومین به عذاب هایی که سخن‌چین به آن گرفتاراست اشاره فرموده‌اند. پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «کسی که بین دو نفر برای سخن‌چینی رفت و آمد کند خداوند بر او در قبرش تا روز قیامت آتش مسلط کند.»[16]حر عاملی، محمد بن الحسن؛ وسائل الشیعه، بیروت، دارالصباح، چ پنجم، 1419، ج 8، ص 618.
2- عذاب‌های اخروی: در این قسمت به برخی روایات اشاره می‌شود که خود گویای عذاب‌هایی هستند که بر سخن‌چینی وارد می‌شود. از پیامبر اکرم(ص) روایت شده که فرمودند: «کسی که بین دو نفر برای سخن‌چینی رفت و آمد کند... وقتی که از قبر بیرون می‌آید، یک مار بزرگ سیاه مسلطش می‌کند که گوشت او را نیش می‌زند و می‌خورد تا اینکه داخل آتش شود.»