هایپرکلابز : یکی از ملاک های برتری یک مکتب نسبت به دیگر مکاتب، عقلانی بودن آن است؛ و این که جزئیات زندگی انسان را مورد توجه قرار داده و برای آن دیدگاهی قابل فهم و منطقی ارائه کرده باشد.
مکتب اسلام از این نظر جایگاه ویژه و منحصر به فردی دارد. توجه به نکاتی که توسط این مکتب الهی مطرح شده است گاه انسان را از این همه ریز بینی عقلانی در حیرت فرو میبرد.
در عموم مکاتب فکری دنیا مسئله تربیت به جهت ارتباط مستقیمی که با آینده آن مکاتب دارد در اولویت است. تربیت و موضوعات مربوط به آن همواره مورد بحث بوده و سیلی از بایدها و نبایدها حول آن در گردش است. هر دیدگاه فکری با طرح ایده های خود مجموعه ای از بایدها و نبایدهای تربیتی را مطرح می کند که در نهایت در بدنه جامعه برای کودک، نوجوان و جوان به کار می رود، ساختار فکری جامعه را شکل می دهد و این ساختار فکری تربیت شده در نهایت فردای آن جامعه را شکل می دهد.
مکتب اسلام در حوزه تربیت دیدگاههای جالب و قابل تاملی را ارائه می کند. از جمله تأکید بر موضوع اهمیت برنامه ریزی برای تربیت کودک از قبل از تولد وی است. این دوره که توسط متفکرین حوزه تربیت اسلامی به دوره "پیش تمهید" معروف شده است در حقیقت پی وجودی کودک را به وجود می آورد. اسلام با طرح این موضوع که کودک نزدیک به ۲۷۰ روز در بدن مادر در حال زیست است، معتقد است این دوره ی همراهی مادر و کودک اهمیت فوق العاده ای در تربیت کودک دارد. بر اساس همین دیدگاه، اسلام در اولین توصیه های تربیتی خود نسبت به رحمی که کودک را در بر می گیرد تذکر داده و با صراحتی که خاص این مکتب است، جایگاه مادر و بر اساس آن مسئله انتخاب همسر را از موضوعاتی می داند که باید به آن توجه شود تا فرزند مبارکی با زمینه های تربیت صحیح پدید آید.
اسلام تأکید ویژه دارد که صرف نظر از سلامت جسم و روح مادر، دینداری وی حائز اهمیت است و اگر چه یک زن ممکن است از جهت مال، زیبایی و اصالت مورد توجه قرار گیرد اما عامل موثر؛ دیندار بودن وی است که همین عامل زمینه سعادت بعدی خانواده وی می شود. رسول گرامی اسلام دراین باره می فرمایند: «نباید حسن صورت زن را بر حسن دین داری وی برگزید».
ایشان همچنین در حدیث دیگری ضمن توجه دادن به تاثیر وراثتی زن بر فرزند، بر توجه به سلامت جسم و روان زن تاکید می کنند و می فرمایند: «برای نطفه های خود جایگاه مناسب پیدا کنید زیرا زنان مانند برادران و خواهران خود فرزند می آورند.»( بحار،۱۰۳،ص۲۳۶)
اهمیت فوق العاده بحث انتخاب همسر و تأکید بر اثر مادر بر فرزند، حتی در لغت عرب ریشه دوانده است به نحوی که در عرب به مادر" ام "یعنی ریشه می گویند. در همین زمینه درحدیثی از رسول خدا(ص) روایت شده که فرمودند: «بنگرکه فرزندت رادرکدام رحم قرارمی دهی؛ چراکه [اصل] و ریشه تأثیرگذاراست»( کنزالعمال،ج۱۵،ص۸۵۵)
همچنین پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم، ضمن پرهیز دادن از ازدواج با زنان کم هوش فرمودند: «مبادا بازنان احمق ازدواج کنید زیرا همدمی با او تضییع (عمر) است و فرزندش نیز تباه (بیفایده) می شود».(بحار،ج ۱۰۳،ص۲۳۷)
براساس تفکر اسلام، مادر عامل انتقال بسیاری از ویژگیهای جسمی، روحی، عقلی و ریشه ای در کودک است. بدین معنا که کودک ویژگیهای بسیاری را از مادر به ارث می برد زیرا مدتی نسبتاً طولانی در ارتباطی نزدیک با مادر قرار دارد. حالات روحی و جسمی مادر بر وی اثر می گذارد و همچنین اعمال و رفتار مادر که اثرات روحی مثبت یا منفی دارد نیز، بر وی مؤثر است. لذا کودک از مادر صفات بسیاری را دریافت می کند که در سعادت و شقاوت وی می تواند اثر غیر قابل انکاری داشته باشد. رسول اکرم (صلی الله علیه وآله و سلم) می فرمایند: «کسی که تبارش والامنش و دوران جنینی و میلادش پاکیزه باشد، محضرش زیبا می شود». (کنزالعمال، ج۱۱،ص۹۳)
پیامبر(ص) در حدیثی برای پرهیز جوانان از انتخاب های نامناسب می فرمایند: «بپرهیزید از
خضراءدمن.» به حضرت عرض شد: یارسولالله خضراءدمن چیست؟ فرمودند: «زن زیبایی که ازخانواده بد و پلید به وجودآمده باشد.» (الحدیث،جلد ۳ ،صفحه ۳۹۱)
بدیهی است تأکیداتی که از سوی پیامبر اسلام مطرح شده است مبنای عقلانی محکمی دارد و علم امروز، به اندکی از آنچه اسلام در بیش از هزار سال پیش بدان سفارش نموده، دست یافته است و دانشمندان عصر حاضر به دنبال کشف اثرات شرایط پیش از تولد بر کودک هستند تا ابهامات گسترده خود را در حوزه تربیت پاسخ گویند.