هایپرکلابز : محققان می گویند که با استفاده از فناوری نانو، روشی ابداع کردند که بهره وری لامپ های سنتی رشته ای را به اندازه قابل توجهی افزایش می دهد. لامپ های قدیمی رشته ای به دلیل تلف کردن مقادیر زیاد انرژی به صورت گرما در بسیاری از کشورها از رده خارج شده است.
اما دانشمندان در دانشگاه ام.آی.تی، روشی یافته اند تا انرژی تلف شده را بازیابی و روی رشته لامپ متمرکز کنند تا به صورت نور قابل رویت دوباره ساطع شود.
از دهه 1880 که لامپ های رشته ای توسط توماس ادیسون در آمریکا به صورت تجاری ساخته شد، تغییرات چندانی در فناوری این لامپ ها صورت نگرفته است.
این لامپ ها با مصرف برق برای گرم کردن یک رشته سیم نازک تنگستن به دمای حدود دو هزار 700 درجه سانتی گراد ، نور تولید می کنند. این درجه حرارت باعث می شود که رشته سیم بدرخشد و یک طیف نور گسترده سفید و گرم تولید کند.
با این وجود، هدررفت این نوع لامپ ها زیاد است زیرا تنها حدود 2 تا 3 درصد انرژی مصرفی را به نور تبدیل کرده و مابقی را به صورت حرارت تلف می کنند و فعالان سبز که دغدغه آب و هوا را دارند، از مدت ها قبل این لامپ ها را هدف قرار داده اند.
استفاده از این لامپ ها در اتحادیه اروپا و کانادا ممنوع شده است.لامپ های گران قیمت تر فلوئورسنت فشرده (CFL) و لامپ های ال.ایی.دی LED که بهره وری آنها به اندازه قابل توجهی بیشتر است، جایگزین لامپ های رشته ای شده اند.
بر این اساس محققان ام.آی.تی روشی ابداع کرده اند که می تواند ضعف لامپ سنتی رشته ای را به یک نقطه قوت تبدیل کند.
محققان با استفاده از فناوری نانو ساختاری ساخته اند که رشته لامپ را احاطه می کند و اشعه مادون قرمز در حال نشت را می گیرد و آن را به رشته سیم لامپ بازتاب می دهد که در آنجا دوباره جذب می شود و سپس به صورت نور مرئی دوباره ساطع می شود.
این ساختار از لایه های نازک یک نوع کریستال کنترل کننده نور ساخته می شود.جنبه اصلی این فناوری، روشی است که این لایه های نازک روی هم چیده می شوند به طوری که به طول موج مرئی نور اجازه عبور می دهند اما همچون یک آیینه، نور مادون قرمز را به رشته سیم لامپ بارتاب می دهند.
در تئوری، این ساختارهای کریستال می توانند بهره وری لامپ های رشته ای را به 40 درصد برسانند که آنها را سه برابر موثرتر از بهترین لامپ های ال.ای. دی و یا CFL موجود در بازار می کند.
اما لامپ های اولیه ای که محققان با این روش ساخته اند، تنها 6.6 درصد بهره وری دارند که تقریبا سه برابر سطح بهره وری یک لامپ رشته ای استاندارد است.