هایپرکلابز : بازار زنجان در دوران آقا محمد خان قاجار آغاز ودر سال ۱۲۱۳ در زمان فتحعلی شاه قاجار خاتمه یافته و مساجد و سراها و گرمابه‌ها در سال ۱۳۲۴ به آن اضافه شده است . مجموعه بازار قدیمی به صورت یک خط مستقیم به عنوان بازار بالا و پایین به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم شده است. گستردگی جغرافیایی بازار زنجان و تنوع راسته‌ها ، تعدد سراها و كاوانسراهای درون شهری در راسته‌های فرعی كه هركدام به نامی و به فعالیتی خاص اختصاص یافته و وجود مساجد فراوان گویای پویایی این مجموعه در طول زمان های گذشته و شرایط حاكم بوده است. این بازار كه طویلترین بازار ایران می‌باشد از سوی غرب و شرق گسترده شده و بدین لحاظ بازار پائین و بازار بالا تقسیم و نامگذاری شده است ...
تاریخچه بازار زنجان
ساخت بازار زنجان در سال ۱۲۰۵ هجری قمری در دوران حكومت آقامحمد خان قاجار آغاز و به سال ۱۲۱۳ هجری قمری مقارن حكومت فتحعلی شاه قاجار پایان گرفته است. در دوره های بعد به بنای بازار زنجان از جمله ساخت چندین سرا ، مسجد ، گرمابه اضافه شده است.
راسته‌های بازار زنجان
بازار زنجان از نظر تولید و نوع فعالیت به هشت راسته تقسیم می شود از جمله راسته زرگرها ، كفاشها ، بزازها ، سراجها و چند راسته دیگر. از كاروانسراهای این مجموعه كه در قدیم نقش مؤثری در عرضه كالاها ایفا می نموده است، سرا یا كاروانسرای حاج علی قلی و سرای حاج كربلایی علی را می‌توان نام برد
فنون معماری و سبک ها بازار زنجان
تكنیك های معماری و سبكها وشیوه‌های تزئینی دوران قاجار در راسته ها، حجره ها، چهار سوقها، مساجد، سراها و كاروانسراهای درون شهری، گرمابه‌ها به شکل زیبا اجرا شده است. این فنون عبارتند از: كاربرد انواع طاق و قوسهای هلالی، جناغی و ضربی، و گهواره‌ای خاصه در راسته‌های اصلی و فرعی، مزین به آجر چینیهایی با طرحهای مختلف هندسی خفته، راسته، و حصیری، و بكارگیری آجر و كاشی به سبک قدیمی، و كاشیكاری به رنگها و طرحهای قاجاری درسطوح خارجی و داخلی بنا ها، طاقنماها، طاق و قوسها و همچنین ستون نماهای گلدانی. اوج این سبك های معماری و شیوه‌ها و نو آوریهای تزئینی در اجزا و اركان مساجد تاریخی زنجان مخصوصا مسجد جامع زنجان به ظهور رسیده است.
مجموعه بازار زنجان در فهرست آثار ملی كشور ایران به به ثبت رسیده است
نمای داخلی گنبد سلطانیه تزیینات و نحوهٔ ساخت این مقبره در واقع نقطهٔ عطفی در معماری آن دوران بوده به این شکل که سبکی جدید را در معماری به‌وجود آورده که از معماری سلجوقی منفک شده‌است.
ساخت این گنبد در سال ۷۰۲ هجری قمری به دستور الجایتو در شهر سلطانیه، پایتخت آن زمان ایلخانیان آغاز شد و در سال ۷۱۲ هجری قمری به اتمام رسید.
بعضی از تاریخ نویسان نوشته‌اند سلطان محمد خدابنده این گنبد و بنای عظیم را بنا کرد که اجساد ائمه اول و سوم شیعیان یعنی علی و حسین را از آرامگاهای خود به آنجا منتقل کند. ولی به علت خوابی که دید از این عمل منصرف شد.
دالان‌های تودرتویی در سردابهٔ این بنا موجود است که حدس زده می‌شود برای اجرای مراسم خاصی به کار می‌رفته. حتی حدس می‌زنند که سلطان محمد خدابنده پس از مدتی از اسلام روی برگردانده و دوباره به اصل خود برگشته و شمن شده و این دالان‌ها و فضاها برای اجرای مراسم مذهبی خاص پس از مرگ وی بوده‌است. البته جسد وی نیز به جای دفن در سردابه، در کوه‌های اطراف دفن شده‌است.
گنبد سلطانیه در شهر سلطانیه قرار دارد و در فهرست آثار میراث جهانی به ثبت رسیده‌است و شامل سه بخش اصلی ورودی، تربت‌خانه و سردابه‌است.
گفته می‌شود در ساخت گنبد بزرگ شهر فلورانس از این گنبد الگوبرداری شده‌است. بنای این گنبد که بعد از گنبدهای سانتامارینا و ایاصوفیه سومین گنبد بزرگ دنیاست.